Tiếp tục, thay đổi và mất việc làm

Giải thích cụ thể

a. Trường hợp được tiếp cận thị trường lao động một cách hoàn toàn

Bạn có thể tư do thay đổi việc làm, nếu như được tiếp cận thị trường lao động một cách hoàn toàn. Được hoàn toàn tiếp cận thị trường lao động Ba Lan là liên quan đến tình huống khi mà bạn có thể làm việc mà không cần phải có thêm giấy tờ cho phép lao động, như là giấy phép lao động hoặc là bản cam đoan là sẽ giao việc làm. Khi được hoàn toàn tiếp cận thị trường lao động thì bạn có thể làm việc cho mọi chủ việc làm tùy thích và theo mọi điều kiện tự thỏa thuận

Bạn được hoàn toàn tiếp cận thị trường lao động Ba Lan, nếu như:

• Bạn đang là người hưởng lợi sự bảo hộ quốc tế hoặc là sự bảo hộ hình thức quốc gia để không bị trục xuất (bạn đang có qui chế tị nạn ở Ba Lan, bạn đã được cấp sự bảo hộ bổ sung ở Ba Lan; bạn có giấy phép cho cư trú vì những lý do nhân đạo hoặc là giấy phép cho cư trú cấp thẻ trại ở Ba Lan; bạn đang tận dụng bảo hộ tạm thời ở Ba Lan) hoặc là bạn đang có giấy phép còn hạn do Cục trưởng Cục Ngoại kiều cấp về việc đang có làm thủ tục cấp sự bảo hộ quốc tế;

• bạn đang có giấy phép cư trú vô thời hạn (giấy phép định cư hoặc là giấy phép cư trú lâu dài trong Liên Âu);

• bạn đang có giấy phép tạm cư và lao động – chỉ trong trường hợp, khi mà giấy đó không xác định chủ việc làm, cương vị lao động, mức tiền lương, mức biên chế lao động và thể loại hợp đồng mà là cơ sở để lao động;

• bạn đang có giấy phép tạm cư với mục đích học đại học chính qui hoặc là bạn đang là sinh viên học đại học chính qui ở Ba Lan và bạn đang có giấy tờ hợp pháp hóa sự cư trú của bạn ở Ba Lan;

• bạn đã tốt nghiệp các trường trên trung học cơ sở, tốt nghiệp đại học chính qui hoặc là chương trình tiến sỹ chính qui ở các trường đại học Ba Lan và bạn đang có giấy tờ hợp pháp hóa sự cư trú của bạn ở Ba Lan;

• bạn đang có giấy phép tạm cư với mục đích thi hành nghiên cứu khoa học;

• bạn đang có giấy phép tạm cư với mục đích tận dụng tính di động dài hạn của nhà khoa học;

• bạn đang ở Ba Lan vì liên quan đến tính di động ngắn hạn của nhân viên ICT, tính di động ngắn hạn của nhà khoa học và tính di động của sinh viên;

• bạn đang có giấy phép tạm cư dành cho thành viên gia đình của công dân CH Ba Lan;

• bạn đang có giấy phép tạm cư với mục đích đoàn tụ gia đình;

• bạn đang có giấy phép tạm cư dành cho nạn nhân vụ buôn người;

• bạn đang có giấy phép tạm cư dành cho người có giấy phép cư trú lâu dài trong Liên Âu ở trong quốc gia thành viên khác của Liên Âu;

• bạn đang có giấy phép tạm cư dành cho thành viên gia đình của người có giấy phép cư trú lâu dài trong Liên Âu ở trong quốc gia thành viên khác của Liên Âu;

• bạn đang có Thẻ Người Ba Lan còn hạn và giấy tờ hợp pháp hóa sự cư trú của bạn ở Ba Lan.

Được hoàn toàn tiếp cận thị trường lao động Ba Lan theo như tình huống xác định, mà bạn đang rơi vào. Trong trường hợp có thay đổi tình huống đó thì quyền được hoàn toàn tiếp cận thị trường lao động Ba Lan có thể sẽ trở thành là không thể – đây không phải là quyền lợi, mà nếu đã cấp một lần rồi thì được hưởng vĩnh viễn.

Thí dụ như nếu giấy phép tạm cư, mà đang cho bạn có quyền đi lao động – lại bị thu hồi hoặc là bị hết hạn, mà bạn không xin lại giấy phép đó, thì bạn không có quyền đi lao động ở Ba Lan, nếu như bạn không bảo đảm cho mình có khả năng như vậy lần nữa, thí dụ như xin giấy phép cư trú loại dạng khác mà có thể cho phép được lao động ở Ba Lan cho bất cứ chủ việc làm nào và được làm việc ở mọi cương vị (thí dụ như giấy phép cư trú lâu dài trong Liên Âu ).

Trong trường hợp được hoàn toàn tiếp cận thị trường lao động thì bạn có khả năng thoải mái về vấn đề chọn chủ việc làm và bạn không bị trách nhiệm là cứ là phải thông báo về mỗi lần bị mất việc, thay đổi công việc hay là thay đổi các điều kiện làm việc, mà đang được thi hành.

Nhưng bạn hãy nhớ là các nguyên tắc pháp luật yêu cầu bạn phải thông báo cho Tỉnh trưởng, người mà đấ cấp giấy phép tạm cư cho bạn, để biết về việc đã bị mất mục đích cư trú, mà đã từng là cơ sở của việc cấp giấy phép, trong vòng 15 ngày. Vậy là, nếu thí dụ bạn đang có giấy phép tạm cư và lao động, mà không xác định chủ việc làm và bạn đã hết việc làm ở Ba Lan, thì bạn phải thông báo cho Tỉnh trưởng biết về sự kiện này. Nếu giấy phép đó là do Cục trưởng Cục Ngoại kiều cấp sau một thủ tục phúc thẩm, thì bạn cứ gửi thông báo cho Tỉnh trưởng, nơi đã từng tiến hành thủ tục sơ thẩm đó.

b. Trường hợp được tiếp cận thị trường lao động một cách hạn chế

Trong trường hợp khi mà chỉ được tiếp cận thị trường lao động một cách hạn chế thì bạn không thể tự do thay đổi chủ việc làm và các điều kiện công việc

Trong trường hợp bạn đang có giấy phép tạm cư với mục đích thi hành công việc trong nghề đòi hỏi có trình độ tay nghề cao thì bạn chỉ được thi hành thêm công việc trong nghề đòi hỏi có trình độ tay nghề cao.

Trong trường hợp, khi bạn đang cư trú trong khuôn khổ lưu thông không cần visa, bạn đang có visa hoặc là đang có giấy phép tạm cư và giấy phép lao động, thì bạn có thể bắt đầu làm việc cho chủ việc làm mới, nếu như người này xin được cho bạn giấy phép lao động mới.

Nếu bạn đang cư trú trong khuôn khổ lưu thông không cần visa, bạn đang có visa hoặc là đang có giấy phép tạm cư và bản cam đoan là sẽ giao việc cho người nước ngoài thì bạn có thể bắt đầu làm việc cho chủ việc làm mới chỉ trong tình huống, nếu như người này xin được cho bạn bản cam đoan mới. Nhưng bạn hãy nhớ là dựa trên cơ sở bản cam đoan như vậy thì bạn có thể làm việc tổng cộng không quá 6 tháng trong vòng 12 tháng liên tục, không phụ thuộc vào chuyện bạn đã làm việc cho bao nhiêu chủ việc làm. Ngoài ra, công việc dựa trên cơ sở bản cam đoan như vậy chỉ liên quan đến các công dân Armenia, Bielarus, Gruzia, Moldavia, Nga và Ukraina.

Nhưng nếu bạn vẫn muốn tiếp tục làm việc cho chủ việc làm cũ dựa trên cơ sở hợp đồng lao động và theo những điều kiện không kém hơn các điều kiện trong bản tuyên bố, thì sau 3 tháng thi hành công việc như vậy:

• chủ việc làm có thể nộp đơn xin cấp cho bạn giấy phép lao động

• bạn có thể nộp đơn xin cho mình được cấp giấy phép tạm cư và lao động

- giấy phép như vậy sẽ được cấp theo hình thức đơn giản hóa, tức là không cần phải thử nghiệm thị trường lao động. Trong khoảng thời gian chờ đợi xin cấp giấy phép thì bạn có thể làm việc – nếu bạn đang có cư trú với quyền được lao động, còn trong trường hợp nộp đơn xin cấp giấy phép tạm cư và lao động, với điều kiện là đơn xin cấp giấy phép này đã từng được nộp khi còn cư trú hợp pháp và không có thiếu sót hình thức gì hoặc là bạn đã kịp bổ sung chúng đúng thời hạn.

Nếu bạn đang có giấy phép tạm cư và lao động, mà có ghi rõ chủ việc làm, cương vị lao động, mức tiền lương, mức biên chế và loại hợp đồng thì bạn không thể dựa trên cơ sở giấy phép này để đi làm cho chủ việc làm khác.

Nhưng bạn có thể nộp đơn cho Tỉnh trưởng nơi có thẩm quyền địa lý chỗ bạn sinh sống, để xin được thay đổi giấy phép, nếu như bạn muốn thi hành công việc:

• cho chủ việc làm khác,

• làm việc với cương vị khác,

• được nhận lương thấp hơn,

• theo mức biên chế khác.

Nếu bạn muốn thay đổi chủ việc làm thì bạn phải xin cấp giấy phép tạm cư và lao động mới.

Nhưng bạn hãy nhớ là các nguyên tắc pháp luật yêu cầu bạn trong vòng 15 ngày phải thông báo cho Tỉnh trưởng, người mà đấ cấp giấy phép tạm cư cho bạn, để biết về việc đã bị mất việc ở bất kỳ chủ việc làm nào, mà để thay đổi giấy phép. Thông báo đó phải được viết bằng đơn đàng hoàng. Nếu giấy phép đó là do Cục trưởng Cục Ngoại kiều cấp, thì bạn cứ gửi thông báo cho Tỉnh trưởng, nơi đã từng tiến hành thủ tục sơ thẩm đó.

Trong tình huống mà bạn đang có giấy phép tạm cư với mục đích thi hành công việc trong nghề đòi hỏi có trình độ tay nghề cao và bạn chưa làm việc ở Ba Lan dựa trên cơ sở này đủ 2 năm thì bạn không được dựa trên cơ sở này để đi thi hành công việc cho chủ việc làm khác hay là theo những điều kiện khác.

Bạn có thể nộp đơn cho Tỉnh trưởng nơi có thẩm quyền địa lý ở chỗ bạn sinh sống, để xin được thay đổi giấy phép, nếu như bạn muốn:

• thi hành công việc cho chủ việc làm khác,

• thay đổi cương vị công việc, mà bạn đã từng được tuyển,

• được nhận lương thấp hơn so với mức lương xác định trong giấy phép.

Nếu mà bạn đang có giấy phép tạm cư với mục đích thi hành công việc trong nghề đòi hỏi có trình độ tay nghề cao và bạn đã làm việc ở Ba Lan dựa trên cơ sở này đủ 2 năm rồi thì bạn có thể thay đổi chủ việc làm, thay đổi cương vị công việc và mức lương, mà không cần phải xin thay đổi giấy phép, nhưng chỉ khi bạn vẫn đi thi hành công việc trong nghề đòi hỏi có trình độ tay nghề cao.